Trả lời bình luận
"Nationalism" , tiếng Đức là "Nationalismus" - chủ nghĩa quốc gia, dân tộc. Tôi là người Phan Thiết, anh không phải, anh là đồ bỏ. Tôi là người miền Nam, anh là Bắc kỳ, anh là... Hồi ở Đức, nhiều khi, tôi đã cảm thấy nhục. Tôi chưa bao giờ ân hận là mình đã được sống ở Đức, nhưng có lẽ tôi sẽ rất ân hận nếu tôi chẳng may sống ở Đức vào thời người Do Thái bị bức hại. Quan điểm của Einstein còn gây tranh cãi, nhưng tôi cũng xin trích ra đây suy nghĩ của ông về "bản tính bầy đàn" , về quân đội: "Nhân đây, tôi muốn đề cập đến cái quái thai, kinh tởm nhất của bản tính bầy đàn: hệ thống quân đội mà tôi căm ghét. Chỉ cần kẻ nào cảm thấy thích thú khi đứng vào đoàn duyệt binh, trong tiếng quân nhạc, tôi đã coi thường rồi; anh ta được Trời phú nhầm cho bộ não lớn, bởi với anh ta, chỉ cần cột xương sống thôi là đã quá đủ" . Thế giới như tôi thấy, NXB Tri thức, 31/1/2008, trang 19. Về quan điểm này của Einstein, tôi không nhất trí và tôi ch